پریکاردیت در کودکان
پریکاردیت چیست؟
پریکارد کیسه نازک و دولایه ای است که قلب را احاطه کرده است. این کیسه از قلب محافظت می کند و از مالش آن با سایر اندام های مجاور جلوگیری می کند. پریکاردیت(Pericarditis) در کودکان وضعیتی است که با التهاب پریکارد(Pericardium) مشخص می شود.این التهاب می تواند منجر به درد قفسه سینه، تب و سایر علائم شود. به طور معمول، مقدار کمی مایع بین لایه های داخلی و خارجی پریکارد وجود دارد. هنگامی که ملتهب می شود، مقدار مایع ممکن است افزایش یابد، وضعیتی که به آن افیوژن پریکارد می گویند. اگر مقدار مایع به سرعت افزایش یابد، می تواند توانایی قلب برای پمپاژ خوب خون را مختل کند. این حالت تامپوناد پریکارد(pericardial tamponade) نامیده می شود. پریکاردیت در کودکان در مقایسه با بزرگسالان نسبتا نادر است، اما هنوز هم می تواند رخ دهد و ممکن است توسط عوامل مختلفی ایجاد شود.
علل پریکاردیت در کودکان چیست؟
- عفونت های ویروسی: بیشتر موارد پریکاردیت در کودکان ناشی از عفونت های ویروسی مانند کوکساکی ویروس، آدنوویروس یا انتروویروس است. این ویروس ها می توانند پاسخ ایمنی را تحریک کنند که منجر به التهاب پریکارد می شود.
- عفونت های باکتریایی: عفونت های باکتریایی، اگرچه کمتر شایع هستند، می توانند باعث پریکاردیت در کودکان نیز شوند. به عنوان مثال می توان به سل و عفونت های استرپتوکوک اشاره کرد.
- اختلالات خود ایمنی: در برخی موارد، بیماری های خود ایمنی مانند لوپوس اریتماتوز سیستمیک (SLE) یا آرتریت روماتوئید می تواند منجر به پریکاردیت شود.
- تروما یا جراحی: ضربه فیزیکی به قفسه سینه یا جراحی برای ترمیم نقایص قلب گاهی اوقات می تواند منجر به پریکاردیت شود.
- داروها: برخی از داروها، مانند پروکائین آمید یا هیدرالازین، می توانند به طور بالقوه منجر به پریکاردیت ناشی از دارو شوند.
علائم پریکاردیت در کودکان چیست؟
علائم پریکاردیت می تواند شامل موارد زیر باشد:
- درد قفسه سینه
- تب
- احساس ضعف یا خستگی
- داشتن مشکل تنفسی
درد قفسه سینه شایع ترین علامت پریکاردیت است. این می تواند یک درد شدید یا یک درد مبهم باشد. ممکن است کودک در قسمت جلوی قفسه سینه، شانه یا قسمت بالای کمر درد داشته باشد. اگر کودک شما درد شدید قفسه سینه دارد، ممکن است با نفس عمیق بدتر شود. این درد ممکن است زمانی بهتر شود که کودک بنشیند و به جلو خم شود. کودکان ممکن است نتوانند توصیف کنند که “درد قفسه سینه” دارند یا نتوانند دقیقاً احساس خود را توضیح دهند. گاهی اوقات یک کودک ممکن است فقط تحریک پذیر باشد، اشتها نداشته باشد یا ضعف داشته باشد.
آیا فرزندم باید به پزشک مراجعه کند؟
کودک را نزد پزشک ببرید اگر علائم زیر را داشت:
- درد قفسه سینه دارد
- مشکل تنفس دارد
- در پاها یا سایر قسمت های بدن ورم دارد
- شیرخوار است و هنگام شیر خوردن عرق می کند
پزشک معاینه ای انجام می دهد و در مورد علائم کودک شما سوالاتی می پرسد. سپس اقدامات تشخیصی را برای تشخیص دقیق درخواست می کند.
تشخیص پریکاردیت در کودکان چگونه است؟
تشخیص پریکاردیت در کودکان معمولاً شامل ترکیبی از ارزیابی سابقه پزشکی، معاینه فیزیکی و آزمایشهای تشخیصی است، از جمله:
- سابقه پزشکی: پزشک در مورد علائم کودک، بیماریهای اخیر و هر گونه عوامل خطر احتمالی سؤال میکند.
- معاینه فیزیکی: پزشک معاینه فیزیکی انجام می دهد که ممکن است علائمی مانند درد قفسه سینه، مالش اصطکاکی (صدای خراشیدن که با گوشی پزشکی شنیده می شود) یا سایر علائم التهاب را نشان دهد.
- آزمایش خون: آزمایش خون می تواند به شناسایی علائم التهاب، مانند افزایش تعداد گلبول های سفید خون یا افزایش سطح پروتئین واکنشی(CRP) و سرعت رسوب گلبول قرمز (ESR) کمک کند.
- الکتروکاردیوگرام یا نوار قلب(ECG): می تواند ریتم های غیر طبیعی قلب یا تغییرات در فعالیت الکتریکی قلب ناشی از پریکاردیت را تشخیص دهد.
- اکوکاردیوگرام: این تست تصویربرداری از امواج صوتی برای ایجاد تصاویری از قلب و پریکارد استفاده می کند و به ارزیابی ضخامت و حرکت پریکارد و تشخیص هرگونه تجمع مایع کمک می کند.
- اشعه ایکس قفسه سینه(CXR): ممکن است از رادیوگرافی قفسه سینه برای بررسی علائم بزرگ شدن قلب یا تجمع مایع در قفسه سینه استفاده شود.
درمان پریکاردیت در کودکان چگونه است؟
رویکرد درمانی پریکاردیت در کودکان به علت زمینه ای و شدت بیماری بستگی دارد. درمان های رایج عبارتند از:
- استراحت: در موارد خفیف، ممکن است استراحت برای کاهش فشار بر قلب توصیه شود.
- داروها: داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی (NSAIDs):این داروها مانند ایبوپروفن یا ایندومتاسین اغلب برای کاهش التهاب و تسکین درد استفاده می شوند. در کودکان تب دار نباید از آسپرین استفاده شود، به خصوص اگر علائم آنفولانزا یا آبله مرغان را داشته باشند.
- کلشی سین: این دارو ممکن است در برخی موارد برای جلوگیری از دوره های مکرر پریکاردیت تجویز شود.
- آنتی بیوتیک ها: اگر علت عفونت، باکتریایی باشد، آنتی بیوتیک تجویز می شود.
- کورتیکواستروئیدها: در موارد شدید یا اگر سایر درمانها بیاثر باشند، ممکن است از کورتیکواستروئیدها برای کاهش التهاب استفاده شود.
- درمان علت زمینه ای: رسیدگی به علت زمینه ای، مانند درمان عفونت های ویروسی یا مدیریت بیماری های خودایمنی، ضروری است.
- پریکاردیوسنتز: در موارد نادری که تجمع مایع قابل توجهی در اطراف قلب (افیوژن پریکارد) یا تامپوناد قلبی وجود دارد، ممکن است برای برداشتن مایع اضافی، اقدامی به نام پریکاردیوسنتز ضروری باشد.
بسیار مهم است که با یک متخصص قلب کودکان برای تشخیص و برنامه درمانی متناسب با شرایط و نیازهای خاص کودک مشورت کنید. پریکاردیت در کودکان به طور کلی قابل درمان است و اکثر کودکان با مراقبت های مناسب به طور کامل بهبود می یابند.
در صورتیکه در این زمینه سوالی دارید از دکتر فرشاد جعفری بپرسید.
دریافت نوبت از دکتر فرشاد جعفری
بدون دیدگاه